ทำความรู้จัก “ดอกดารารัตน์” หนึ่งในแบบประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์เพื่อถวายในหลวง ร.9

          มาทำความรู้จักดอกดารารัตน์ หนึ่งในต้นแบบประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์ สำหรับใช้ในงานพระราชพิธีถวายพระเพลิง พระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช กับความหมายอันทรงคุณค่าที่ชาวประชาเทิดทูน
 
          ถ้าหากพูดถึง "ดอกดารารัตน์" หลายคนอาจจะตั้งคำถามว่า คืออะไรบ้าง ลักษณะหน้าของดอกจริงเป็นอย่างไรบ้าง แล้วทำไมกระทรวงวัฒนธรรมถึงยกให้เป็นหนึ่งในต้นแบบของการประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์ เพื่อใช้ในงานพระราชพิธีถวายพระเพลิง พระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ใช่ไหมล่ะคะ วันนี้กระปุกดอทคอมเลยจะพาทุกคนไปหาคำตอบและทำความรู้จักกับดอกไม้อันทรงคุณค่า ที่จะต้องถูกจารึกไว้ในหัวใจของคนไทยตลอดกาล พร้อมทั้งประวัติความสำคัญ ลักษณะ วิธีปลูก การดูแลรักษา และประโยชน์ดี ๆ น่าสนใจของดอกไม้ชนิดนี้กันค่ะ

1. ความสำคัญ
 
          ดอกดารารัตน์ ชื่อภาษาอังกฤษคือ แดฟโฟดิล (Daffodil) หรือบางคนอาจจะเคยได้ยินชื่อ นาร์ซิสซัส (Narcissus) ซึ่งเป็นหนึ่งในสายพันธุ์ของดอกไม้ชนิดนี้และยังเป็นที่มาของตำนานความรักอันโด่งดังของกรีกอีกด้วย ส่วนชื่อวิทยาศาสตร์คือ Narcissus Poeticus L.

          หลายคนอาจจะสงสัยว่า ทำไมดอกดารารัตน์ถึงถูกนำมาใช้เป็นต้นแบบของการประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์เพื่อถวายในหลวง รัชกาลที่ 9 ซึ่งก็สืบเนื่องมาจาก เมื่อครั้นที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ยังทรงประทับอยู่ ณ ประเทศฝรั่งเศส พระองค์โปรดที่จะทรงมอบดอกไม้ชนิดนี้ แด่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชชินีนาถ ณ ขณะที่ยังทรงเป็น ม.ร.ว.หญิงสิริกิติ์ กิติยากร อยู่เป็นประจำเมื่อครั้งก่อนราชาภิเษกสมรส

          นอกจากนี้ดอกดารารัตน์ยังมีสีเหลือง คล้ายกับสีประจำวันพระราชสมภพของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ดังนั้นดอกดารัตน์หรือแดฟโฟดิลจึงถูกยกให้เป็นหนึ่งในต้นแบบของการประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์ ในงานพระราชพิธีถวายพระเพลิง พระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช

2. ความหมาย

          หากจะพูดถึงความหมายของไม้ชนิดนี้ก็คงต้องไล่เรียงตั้งแต่ชื่อภาษาไทยที่ว่า “ดารารัตน์” ก่อนค่ะ คำว่า “ดารา” หมายถึง ดวงดาวหรือสิ่งที่อยู่สูงสุด และคำว่า “รัตน์” หมายถึง แก้วหรือสิ่งล้ำค่า เมื่อรวมกันแล้วก็จะหมายถึง สิ่งล้ำค่าที่อยู่สูงสุดนั่นเอง สอดคล้องกับความหมายสากลที่ว่าดอกไม้ชนิดนี้เป็นดอกไม้ที่แสดงถึงความรัก ความระลึกถึง ความหวัง เกียรติยศ และความกล้าหาญ จนถูกขนานนามให้เป็น “ดอกไม้แห่งอัศวิน” รวมไปถึงองค์กรที่เกี่ยวกับโรคมะเร็ง มักจะใช้ดอกดารารัตน์หรือแดฟโฟดิลเป็นสัญลักษณ์แห่งความหวัง ในการระดมทุนช่วยเหลือผู้ป่วยโรคมะเร็งอีกด้วย

3. ลักษณะ

          ดอกดารารัตน์หรือดอกแดฟโฟดิล เป็นไม้ดอกที่มีต้นกำเนิดมาจากแถบเมดิเตอร์เรเนียน และพบมากในเขตเมืองหนาว อาจจะพบเห็นในแถบเอเชียบ้างบางสายพันธุ์ ซึ่งสายพันธุ์ของดอกไม้ชนิดนี้มีไม่ต่ำกว่า 50 สายพันธุ์ รวมถึงสายพันธุ์ผสมอีกมากมาย มักจะออกดอกในช่วงฤดูใบไม้ผลิซะส่วนใหญ่ แต่บางสายพันธุ์ก็ออกดอกในช่วงฤดูใบไม้ร่วง

          ลักษณะลำต้นสูง 6-20 นิ้ว ใบเรียวยาวออกตามลำต้น ลักษณะดอกคล้ายปากทรัมเป็ต และมีฐานดอกทรงกลมรองอีกชั้น ออกดอกหลายสีตามแต่ละชนิด ไม่ว่าจะเป็นสีเหลืองทอง สีขาว สีชมพู หรือบางชนิดก็มี 2 สีในดอกเดียวกัน เจริญเติบโตจากหัวที่เก็บสะสมอาหารอยู่ใต้ดิน เป็นดอกไม้ที่มีกลิ่นหอมมากแต่ไม่ฉุน โดยเฉพาะชนิดที่ออกดอกสีเหลืองจะหอมมากเป็นพิเศษ

4. วิธีปลูกและการดูแลรักษา

          ส่วนใหญ่มักจะขยายพันธุ์ด้วยการนำหัวที่อยู่ใต้ดินมาปลูก ถ้าเป็นหัวขนาดใหญ่สุดต้องขุดดินหลุมปลูกให้ลึกประมาณ 6-8 นิ้ว หัวขนาดกลางต้องขุดลึกประมาณ 3-6 นิ้ว และหัวขนาดเล็กสุดต้องขุดลึกประมาณ 2-3 นิ้ว ควรใช้ดินที่ระบายน้ำได้ดี มีความเป็นกรดเล็กน้อย และเป็นดินที่โดนแสงแดดบ้าง หากปลูกในดินที่มีลักษณะเป็นดินร่วนปนทราย ให้ปลูกลึกกว่าดินเนื้อเหนียวสักเล็กน้อย ควรหาวัสดุมาคลุมดินที่โคนต้นเพราะจะช่วยรักษาความชุ่มชื้นให้ต้นได้ดี ดูแลรดน้ำมากในช่วงที่ดอกกำลังเจริญเติบโตแล้วค่อยลดลงตามลำดับ และหลีกเลี่ยงการบำรุงด้วยปุ๋ยที่มีไนโตรเจนสูง  

5. ประโยชน์และสรรพคุณ

          นอกจากความสวยงามและกลิ่นหอมที่พอดีแล้ว ดอกดารารัตน์หรือแดฟโฟดิลยังมีสรรพคุณทางยา ที่ทำให้อาเจียน เป็นยาระบาย ลดการกระตุกของกล้ามเนื้อ และทำให้ง่วงหรือหมดความรู้สึก รวมไปถึงคุณสมบัติในการบำรุงผิวพรรณ จึงได้มีการนำดอกไม้ชนิดนี้มาสกัดทำเครื่องสำอางในการบำรุงผิวพรรณอีกด้วย

          ถึงอย่างไรก็ตามดอกดารารัตน์หรือแดฟโฟดิลนี้มีพิษอยู่ที่บริเวณก้าน หากจะนำมาใช้ควรศึกษาวิธีการกำจัดพิษและวิธีการใช้อย่างถูกต้องด้วยนะคะ
 
          พอได้รู้ถึงที่มาของการนำดอกไม้ชนิดนี้มาเป็นต้นแบบในการประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์ เพื่อถวายในหลวงรัชกาลที่ 9 แล้ว ยิ่งทำให้ประชาชนคนไทยอย่างเรารู้สึกทราบซึ้งและระลึกถึงสิ่งที่พระองค์ท่านทรงทำเพื่อพวกเราเสมอมา

ขอขอบคุณข้อมูลจาก theflowerexpert, Vichakaset, เฟซบุ๊ก อะไร?ที่ไหน?ทั่วโลก และ cm108