คนเริ่มหันมาปลูกต้นไม้ในบ้านกันมากขึ้น เพราะสีเขียวของต้นไม้ทำให้รู้สึกสดชื่น สบาย และผ่อนคลาย วันนี้กระปุกดอทคอมเลยขอนำเทคนิคจัดสวนในบ้านจากคอลัมน์ "การ์เด้นไอเดีย" นิตยสารบ้านและสวน มาฝาก ไอเดียการจัดสวนหย่อมเล็ก ๆ บนโต๊ะทำงาน โต๊ะรับประทานอาหาร บนชั้นวางในห้องน้ำ หรือริมหน้าต่างห้องนั่งเล่น เป็นต้น ให้บ้านของคุณดูร่มรื่นและสวยขึ้นได้ในพริบตา
เรื่อง : "อิสรา"
ภาพ : คลังภาพบ้านและสวน, นิตยสาร room และ my home
หากคุณเป็นคนหนึ่งที่หลงใหลการใช้ชีวิตอยู่ท่ามกลางธรรมชาติ ปัจจุบันกระแสการนำต้นไม้เข้ามาปลูกเพื่อการตกแต่งบ้านเริ่มเป็นที่นิยมกันมากขึ้น เพราะความเขียวขจีของต้นไม้ช่วยให้รู้สึกสดชื่นและผ่อนคลาย แม้จะมีข้อจำกัดในการปลูกที่ต่างกับการจัดสวนแบบลงดินก็ตาม แต่ถ้ารู้จักการเลือกใช้พรรณไม้และศึกษารายละเอียดให้ดี คุณก็สามารถสร้างพื้นที่สีเขียวเล็ก ๆ ที่สร้างสภาวะสบายภายในบ้านของคุณเองได้ไม่ยาก ไม่ว่าจะเป็นมุมโต๊ะทำงาน โต๊ะรับประทานอาหาร บนชั้นวางในห้องน้ำ หรือริมหน้าต่างห้องนั่งเล่น ก็ล้วนจัดวางต้นไม้ให้บ้านของคุณดูร่มรื่นและสวยขึ้นได้ในพริบตา
“การ์เด้นไอเดีย” ฉบับนี้ขอนำเสนอเทคนิคการสร้างพื้นที่สีเขียวตามจุดต่าง ๆ ในบ้านที่ทุกคนสามารถนำไปปรับใช้ได้อย่างสร้างสรรค์ รวมทั้งการเปิดช่องเพื่อนำแสงสว่างและลมธรรมชาติเข้าสู่พื้นที่ด้านใน กลายเป็นมุมที่น่าพักผ่อนจนคุณไม่อยากลุกไปไหนเลยละครับ
เชื่อมสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อม
แสงแดด
แสงแดดที่สาดส่องเข้ามาภายในบ้านสร้างการเชื่อมต่อทางความรู้สึกระหว่างภายในกับภายนอกได้อย่างน่าอัศจรรย์ โดยเราสามารถเรียนรู้ทิศทางของแสงแดด เพื่อนำแสงธรรมชาติมาเพิ่มความสว่างให้พื้นที่ภายในได้อย่างเต็มที่ ดังนี้
- ทิศเหนือ เป็นแสงที่ดีที่สุด เพราะไม่ร้อนมากนัก เนื่องจากไม่ใช่ทิศทางโคจรของดวงอาทิตย์ จึงเหมาะกับห้องนอน เพราะจะได้รับแสงอ่อน ๆ ยามเช้า ห้องจึงไม่สะสมความร้อน
- ทิศใต้ แสงส่องเต็มที่ในช่วงเวลาตั้งแต่ 9.00 น. - 16.00 น. ได้รับแดดยาวนานตลอดวัน ดังนั้นการทำระแนงบังแดดจึงเป็นวิธีที่ช่วยลดความร้อนที่ได้ผลดี หรือจะทำผนังบล็อกช่องลมเพื่อเปิดรับลมให้พัดเข้าสู่ตัวบ้านก็ได้
- ทิศตะวันออก ช่วงประมาณ 9.00 น. แดดจะเริ่มแรง การทำกันสาดให้บ้านทางทิศนี้ก็เพียงพอที่จะช่วยป้องกันแสงแดดได้
- ทิศตะวันตก เหมาะเป็นมุมซักล้าง เพื่อใช้ประโยชน์จากแสงแดดในการตากผ้า เป็นทิศที่สว่างที่สุดโดยเฉพาะช่วงบ่าย
เพื่อเตรียมพื้นที่ให้เหมาะสำหรับการนำไม้กระถางเข้ามาปลูกในบ้าน เรามีตัวอย่างการนำแสงเข้าสู่บ้านมาให้ชมกัน
- ใช้บล็อกแก้วทำให้แสงเข้ามาในบ้าน โดยเฉพาะมุมห้องน้ำ โดยสามารถเลือกความโปร่งแสงได้ตามต้องการ หรือนำไปใช้ตกแต่งได้ตามใจชอบ
- ออกแบบผนังห้องนอนเป็นผนังกระจกใสยาวทั้งผืนเพื่อดึงแสงธรรมชาติจากภายนอกเข้ามาภายใน โดยยังมองเห็นทิวทัศน์ของร่มเงาต้นไม้รอบ ๆ สร้างบรรยากาศสบาย ๆ เหมือนอยู่ใต้ร่มไม้
- เปลี่ยนจั่วหน้าบ้านที่ดูทึบด้วยการกรุกระจกใสเดินกรอบไม้หรือเหล็ก ช่วยให้แสงธรรมชาติผ่านเข้ามาได้มากขึ้น อาจมีไม้แขวนห้อยประดับอยู่ด้านบนเพื่อให้เกิดแสงเงาและสร้างความรู้สึกร่มรื่น
- ในกรณีที่แสงธรรมชาติจากหน้าต่างหรือประตูส่องเข้าไปไม่ถึงเนื่องจากบ้านมีความลึก เช่น ตึกแถวหรือทาวน์เฮ้าส์ แก้ไขได้ด้วยการเปลี่ยนหลังคาธรรมดามาเป็นกระจก หรือสกายไลต์ให้แสงส่องผ่านลงมาได้ โดยมีวัสดุให้เลือกใช้หลากหลาย ทั้งแผ่นพอลิคาร์บอเนต กระจกเทมเปอร์ ข้อสำคัญคือ ควรออกแบบให้มีความลาดเอียงเล็กน้อยเพื่อป้องกันน้ำขัง และควรคำนึงถึงการดูแลทำความสะอาดด้วย
สายลม
การทำช่องเปิดหรือช่องหน้าต่างยังนำทั้งแสงและลมเข้ามาภายในบ้านได้พร้อม ๆ กัน โดยลมช่วงฤดูร้อนพัดมาจากทางทิศใต้และทิศตะวันตกเฉียงใต้ส่วนลมฤดูหนาวพัดมาจากทางทิศเหนือและทิศตะวันออกเฉียงเหนือ จึงต้องเจาะหรือเปิดช่องให้ลมเข้า-ออก โดยให้สอดคล้องกับทิศทางลมช่วงฤดูร้อนเป็นสำคัญ และต้องไม่ลืมเจาะช่องให้ลม มีทางออกด้วย ลมถึงจะเข้าบ้านได้ นอกจากจะได้ความเย็นสบายแล้ว ยังช่วยเรื่องการระบายอากาศภายในบ้านอีกด้วย ดังตัวอย่าง
- ใช้บล็อกช่องลมกระจายลมโดยวางสลับกัน ช่วยให้แสงและลมผ่านเข้ามาในบ้านได้อย่างทั่วถึง ซึ่งเทคนิคง่าย ๆ ในการสร้างลมเย็นก็คือ การปลูกต้นไม้ในทิศทางที่ลมพัดเข้าบ้าน โดยเน้นปลูกไม้ทรงพุ่มหรือที่มีโคนต้นโปร่ง เพื่อให้ลมผ่านเข้ามาได้ ส่วนไม้พุ่มทึบแน่นปลูกไว้ก็ช่วยบังแดดได้ดี
- ติดบานเกล็ดที่สามารถปรับให้ลมเข้า-ออกในห้องได้ตามความพอใจ ช่วยลดความชื้นในห้องน้ำและทำให้อากาศถ่ายเทได้ดี ทั้งยังลดปัญหาเรื่องกลิ่นและความอับชื้นได้ด้วย สำหรับต้นไม้ที่อยู่ในห้องน้ำที่แสงส่องไม่ค่อยถึง ควรนำต้นไม้ออกมาปรับสภาพนอกบ้านบ้างอย่างน้อยสัปดาห์ละครั้ง
- หน้าต่างแบบบานกระทุ้งก็เป็นไอเดียที่น่าสนใจ เพราะนอกจากจะนำแสงและลมเข้ามาสู่พื้นที่ภายในบ้านแล้ว ยังช่วยป้องกันฝนสาดได้อีกทาง
- หากต้องการเปิดมุมมองและเปิดรับลมเย็น ๆ ไปพร้อมกัน แนะนำให้ทำหน้าต่างบานใหญ่เต็มแนวผนัง และไม่ควรนำเฟอร์นิเจอร์หรือสิ่งของไปตั้งขวางทิศทางการเข้า-ออกของลม
มาดูตำแหน่งการวางต้นไม้ที่จะนำเข้ามาปลูกในบ้านกันก่อนดีกว่าว่ามีสภาพแสงที่ส่องเข้ามามากหรือน้อย เพื่อให้เหมาะกับความต้องการแสงของพรรณไม้ชนิดนั้นๆ เว้นแต่ว่าบริเวณนั้นร่มจัดอาจต้องอาศัยไฟจากหลอดแอลอีดีที่ให้ปริมาณแสงตรงกับความต้องการของพืชในการนำไปใช้สังเคราะห์แสงเพื่อการเจริญเติบโต
สวนผักในห้องครัว
การนำผักหรือสมุนไพรเข้ามาปลูกในร่ม ต้องอยู่ในตำแหน่งที่มีแสงแดดส่องถึงมากพอ สำหรับการเจริญเติบโตของต้นไม้ หรือสามารถวางกระถางผักสวนครัวไว้ริมหน้าต่างก็ได้เช่นกัน แต่ถ้าเป็นบ้านที่มีสภาพห้องครัวทึบแสงก็จำเป็นต้องใช้หลอดไฟสำหรับปลูกต้นไม้ (LED Grow Light) ทดแทนแสงแดดได้
ประดับโต๊ะอาหารด้วยแจกัน
การนำดอกไม้หรือไม้ใบมาประดับโต๊ะอาหารเพื่อสร้างบรรยากาศในการรับประทานอาหาร ดีไซน์ง่าย ๆ ด้วยการนำขวดโหลที่ขนาดไม่ใหญ่จนกินเนื้อที่มากเกินไปมาจัดวางให้ได้ฟอร์มตามที่ต้องการ ควรใช้กรรไกรสำหรับตัดก้านดอกโดยเฉพาะ เพราะมีความคม มีน้ำหนัก และไม่ต้องออกแรงกดมาก จึงไม่ทำให้ก้านดอกช้ำ วิธีที่ถูกต้องคือ เอียงกรรไกรทำมุม 45 องศา แล้วลิดใบส่วนเกินออกตามจำนวนที่ต้องการ
อยู่ได้แม้ในมุมมืด
มีต้นไม้เพียงไม่กี่ต้นที่สามารถอยู่ได้ในสภาพแวดล้อมที่มีแสงน้อย เช่น ฟิโลใบหัวใจ ไม้เลื้อยที่นิยมนำมาปลูกในกระถางแขวนให้ห้อยระย้าในลักษณะเดียวกับพลูด่าง เอกลักษณ์อยู่ที่มีใบสีเขียวเป็นมันและมีรูปทรงคล้ายหัวใจมีอัตราการคายความชื้นและอัตราการดูดซับสารพิษในระดับปานกลาง ปลูกง่าย ทนทาน เจริญเติบโตได้แม้ในที่อับแสงและไม่ต้องการน้ำมากนัก, อโกลนีมา เป็นไม้ใบที่มีลวดลายและสีสันที่หลากหลาย ซึ่งเกิดจากฝีมือปรับปรุงพันธุ์ของคนไทย ทั้งยังปลูกเลี้ยงง่าย ชอบแสงแดดรำไร เพียงหมั่นรดน้ำอยู่เสมอก็เติบโตได้ และ เฟิร์น บอสตัน ที่สามารถปลูกเลี้ยงในร่มได้ แต่ต้องหมั่นรดน้ำให้ความชุ่มชื้นอย่างสม่ำเสมอ อีกทั้งยังมีคุณสมบัติช่วยดูดซับสารพิษและฟอกอากาศภายในบ้านได้ดีอีกด้วย
มุมสีเขียวในห้องน้ำ
ควรเลือกพรรณไม้ในห้องน้ำให้เหมาะกับสภาพแสง หากอยู่ในที่ร่มให้เลือกกลุ่มพรรณไม้เมืองร้อน เช่น เฟินข้าหลวง กวักมรกต ไผ่ฟิลิปปินส์ พลูด่าง สับปะรดสี เสน่ห์จันทร์แดง หน้าวัวใบ แต่หากห้องน้ำมีแสงสว่างเพียงพอก็สามารถเลือกพรรณไม้ที่ชอบแสงมาปลูกเพิ่มเติมได้
Plants to Grow Indoor แนะนำต้นไม้ที่เหมาะกับการปลูกไว้ในบ้าน
การตกแต่งห้องด้วยต้นไม้ช่วยให้รู้สึกผ่อนคลาย เพราะต้นไม้บางชนิดสามารถช่วยฟอกอากาศได้และการตกแต่งห้องด้วยต้นไม้ยังเป็นไอเดียสำหรับคนรักต้นไม้ที่อยากสัมผัสธรรมชาติแบบใกล้ชิดโดยไม่ต้องออกไปไหนไกล มาดูกันซิว่ามีต้นไม้ชนิดใดบ้างที่เหมาะกับห้องและพื้นที่บ้านของคุณ
1. ลิ้นมังกร (Sansevieria spp. and hybrid)
เป็นไม้ล้มลุกอายุหลายปี ใบแข็งหนา ทุกส่วนของต้นอวบน้ำ เปราะหักง่ายใบออกเวียนสลับรอบต้นหรือเรียงสลับในระนาบเดียว ใบมีหลายรูปทรง ทั้งรูปใบหอก รูปแถบกว้าง รูปไข่กลับ รูปช้อน รูปรี และรูปแท่งกลมยาว ในธรรมชาติ ลิ้นมังกรมักเติบโตในที่แห้งแล้งเป็นดินทราย แสงแดดร้อนแรง ดังนั้นใบจึงอวบหนา ทนทานต่อสภาพแวดล้อมที่เลวร้าย แต่ก็สามารถปรับตัวอยู่ในอาคารได้อย่างดีเยี่ยม
2. คล้านกยูง (Calathea veitchiana)
พืชวงศ์คล้า (Marantaceae) มีถิ่นกำเนิดที่บราซิลและอเมริกาใต้ ใบมีลวดลายสวยงามคล้ายหางนกยูงรำแพน เติบโตได้ดีในดินเหนียวผสมดินร่วน ปลูกง่าย ทนทาน ปลูกลงกระถางวางในบ้านได้ แต่ควรรดน้ำสม่ำเสมอ ต้องการน้ำมาก และเจริญเติบโตได้ง่ายในทุกสภาวะ จึงเหมาะที่จะปลูกเป็นไม้ประดับภายในอาคาร
3. ทิลแอนด์เซีย (Tillandsia spp. and hybrid)
เป็นพืชวงศ์สับปะรด (Bromeliaceae) มีจุดเด่นตรงฟอร์มต้นที่ดูแปลกประหลาด และมีขุยสีเทา - เงิน (Trichome) ปกคลุมที่ใบ สามารถเติบโตได้โดยไม่ต้องใช้ดิน จึงเรียกว่า ไม้รากอากาศ มีถิ่นกำเนิดอยู่ในทวีปอเมริกาตั้งแต่ตอนกลางไปจนถึงตอนใต้ ในธรรมชาติ มักพบเกาะอยู่ตามกิ่งก้านของต้นไม้ใหญ่และหน้าผาหิน เจริญเติบโตได้ในสภาพอากาศหลากหลาย ทั้งบริเวณที่ชุ่มชื้นและแห้งแล้ง แล้วแต่สายพันธุ์ เกือบทุกชนิดมีดอกสีสันสดใสสวยงาม
4. พลูฉีก (Monstera deliciosa)
ไม้ประดับที่มีใบสวยงามแปลกตา ลักษณะของใบจะเว้าลึกเข้ามาเกือบถึงเส้นกลางใบคล้ายกับรอยฉีก ใบมีสีเขียวเข้มเป็นมันวาว หากนำเข้ามาปลูกภายในบ้าน พลูฉีกจะสูงได้ประมาณ 1 เมตร แต่ถ้าปลูกนอกบ้านจะสูงได้ถึง 3 เมตรเลยทีเดียว ชอบความชื้นสูง ดังนั้นควรหมั่นฉีดพ่นละอองน้ำให้บ่อยๆ เพื่อใบจะได้สดชื่นอยู่เสมอ เจริญเติบโตได้แม้ในแสงร่มรำไร
5. ไทรใบสัก (Ficus lyrata)
จัดเป็นไม้ยืนต้นไม่ผลัดใบ ลำต้นตั้งตรง ใบมีรูปทรงคล้ายไวโอลิน แผ่นใบใหญ่หนา ผิวใบมัน สีเขียวเข้ม ด้านหลังใบมีสีเขียวนวล เส้นใบนูนเด่นชัด ขอบใบหยักโค้ง โตค่อนข้างช้า นิยมใช้เป็นไม้ประดับกันมากในต่างประเทศ ช่วยเพิ่มพื้นที่สีเขียวให้สดชื่นสบายตา เข้ากับการแต่งบ้านทุกสไตล์ เพียงแค่วางอยู่ในบริเวณที่มีแสงแดดส่องถึง รดน้ำให้ชุ่มวันละครั้ง และหมั่นนำออกไปรับแสงแดดนอกห้องบ้าง
ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก
