ต้นไม้ใบกินได้ มีสายพันธุ์ไหนบ้าง ลักษณะเป็นอย่างไร เผื่อเอาไว้ปลูก ได้ทั้งแต่งสวนและกิน พร้อมเมนูอาหารที่น่าสนใจ
การจัดสวน นอกจากปลูกประดับ เช่น ต้นไม้ยืนต้น ต้นไม้ดอก ต้นไม้เลื้อย เป็นต้น ยังสามารถปลูกเพื่อเอาไว้กินได้ด้วย วันนี้ขอแนะนำต้นไม้ใบกินได้ มีทั้งใบกินแบบสด ใบกินแบบสุก ใบกินได้ทั้งแบบสดและแบบสุก เช่น ใบชะพลู โรสแมรี บัวบก ผักชีลาว เป็นต้น พร้อมเมนูอาหารที่น่าสนใจ
1. ผักชีลาว
![ผักชีลาว](https://s359.kapook.com//pagebuilder/0a8f6032-e361-41eb-adb9-f76aa1f25fe4.jpg)
![ผักชีลาว](https://s359.kapook.com//pagebuilder/1bf02ca4-596c-4dbd-bb24-25abf994437c.jpg)
ผักชีลาว (Dill) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Anethum graveolens L. และยังมีชื่อท้องถิ่นอีกมากมาย เช่น ผักชีเมือง ผักชีเทียน ผักชีตั๊กแตน จัดเป็นพืชล้มลุกที่มีอายุเพียง 1-2 ปี ลักษณะลำต้นตั้งตรง มีข้อปล้องเห็นชัด ใบเดี่ยวสีเขียวสด จุดเด่นอยู่ที่มีขอบใบหยักลึกคล้ายกับขนนกซ้อนกันหลายขั้น มีดอกสีเหลืองออกเป็นช่อ และผลสีเหลืองที่ดูคล้ายตาตั๊กแตน ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด ปลูกในดินร่วนหรือดินร่วนปนทราย ชอบแสงแดดและความชื้น รดน้ำเพียงวันละ 1 ครั้ง
นอกจากนี้ผักชีลาวยังสามารถนำไปปรุงยา ใช้เป็นเครื่องเทศ และปรุงอาหารได้ เช่น นำมาเป็นผักจิ้ม แกล้มกับลาบ ทำแกงอ่อม แกงหน่อไม้ ห่อหมก หรือโรยบนอาหารเพื่อดับคาว
2. สะเดา
![สะเดา](https://s359.kapook.com//pagebuilder/fe6d42fb-d33f-4b57-b357-b637e850378e.jpg)
สะเดา (Neem Tree) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Azadirachta indica A. Juss. var. siamensis Valeton เป็นต้นไม้ยืนต้นกินได้ให้ร่มเงา ลำต้นสามารถสูงได้ถึง 25 เมตร มียอดเป็นพุ่มหนา เปลือกหนาสีน้ำตาลเทา ใบอ่อนสีม่วงปนแดง แล้วค่อย ๆ เปลี่ยนเป็นสีเขียวเข้มเมื่อแก่ ผิวใบด้านบนเรียบเป็นมัน มีดอกสีขาว-เหลืองอ่อน และมีกลิ่นหอมอ่อน ๆ ออกเป็นช่อตามง่ามใบ มีผลคล้ายองุ่นขนาด 1-2 เซนติเมตร ขยายพันธุ์ด้วยการปักชำ ชอบแสงแดด ปลูกได้ในดินทุกสภาพ ระบายน้ำได้ดี ไม่มีน้ำท่วมขัง สามารถทนแล้งได้ดี และควรปลูกในที่โล่งแจ้ง นิยมนำยอดอ่อนและดอกมาลวกกินกับน้ำปลาหวานและปลาดุกย่าง จิ้มน้ำพริก เมนูยำ เป็นต้น
3. ใบชะพลู
![ใบชะพลู](https://s359.kapook.com//pagebuilder/57bc2ddf-cc74-4691-857a-178b3e040198.jpg)
![ใบชะพลู](https://s359.kapook.com//pagebuilder/10aa19d7-b008-4726-b620-b23995494381.jpg)
ใบชะพลู (Wildbetal Leafbush) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Piper sarmentosum Roxb. และมีชื่อตามท้องถิ่นต่าง ๆ เช่น ผักปูนา ผักพลูนก และพลูลิง จัดอยู่ในกลุ่มไม้ล้มลุก สามารถเลื้อยทอดตัวไปตามดินได้ไกล 30-80 เซนติเมตร ลำต้นมีสีเขียวและมีรากงอกตามข้อ ใบเดี่ยวรูปหัวใจ แผ่นใบบาง ผิวใบเรียบมันสีเขียว มีกลิ่นหอมอ่อน ๆ รสเผ็ดร้อน มีดอกสีขาวทรงกระบอกออกเป็นช่อตามซอกใบ ขยายพันธุ์ด้วยการแยกเหง้าหรือหน่อ ชอบดินร่วนซุยและความชุ่มชื้น ควรรดน้ำสม่ำเสมอ แดดรำไร นิยมนำมาทำอาหาร เช่น เมี่ยงคำ แกงคั่ว เมนูยำ เมนูปิ้งย่าง
4. โรสแมรี
![โรสแมรี](https://s359.kapook.com//pagebuilder/44dbe30d-14a8-4c2a-a9fc-0e93e5b7f034.jpg)
โรสแมรี (Rosemary) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Rosmarinus officinalis L. เป็นไม้ล้มลุกหรือไม่พุ่มขนาดเล็ก ใบเป็นใบเดี่ยวสีเขียวเรียงตรงข้าม ลักษณะคล้ายเข็ม มีกลิ่นหอม ดอกออกเป็นช่อกระจุกตามซอกใบหรือปลายกิ่ง มีหลายสีตามสายพันธุ์ เช่น สีขาว สีม่วง สีฟ้า สีชมพู เป็นต้น นิยมขยายพันธุ์ด้วยการปักชำมากกว่าการเพาะเมล็ด ชอบดินปลูกที่ผสมพีทมอสและกรวดหยาบ ชอบแสงแดดรำไรถึงแสงแดดจัด รดน้ำเฉพาะเวลาที่ดินแห้ง นิยมนำมาประดับอาหารหรือประกอบอาหาร
5. เล็บครุฑ
![เล็บครุฑ](https://s359.kapook.com//pagebuilder/6ee9f045-3df8-4394-bb39-b47f6c8570c8.jpg)
เล็บครุฑ (Ming Aralia / Parsley Panax) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Polyscias fruticosa (L.) Harms หรือเรียกสั้น ๆ ว่า ครุฑทอดมัน จัดเป็นต้นไม้มงคล เชื่อกันว่าจะช่วยปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายได้ ลักษณะเป็นไม้พุ่มสูงได้ถึง 2 เมตร ใบสีเขียว มีกลิ่นฉุน ขอบใบหยักคล้ายกรงเล็บสัตว์ มีดอกเป็นช่อและผลกลม ลักษณะและขนาดใบขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ ขยายพันธุ์ได้หลายวิธี ทั้งการเพาะเมล็ด ปักชำ และตอนกิ่ง แต่การปักชำและตอนกิ่งจะได้ต้นเตี้ยกว่า ชอบดินร่วนปนทราย ต้องการน้ำปานกลาง ชอบแดดรำไร สำหรับชนิดของใบเล็บครุฑที่นิยมนํามาทำอาหาร ได้แก่ เล็บครุฑใบกระจก เล็บครุฑใบผักชี และใบเล็บครุฑใบฝอย สามารถกินยอดอ่อนสด ๆ ชุบแป้งทอด หรือจิ้มกับน้ำพริกก็ได้
6. บัวบก
![บัวบก](https://s359.kapook.com//pagebuilder/3ffced63-224f-46c0-974b-da32a6e8aa8b.jpg)
บัวบก (Asiatic Pennywort / Tiger Herbal) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Centella asiatica Urban หรือเรียกว่า ผักแว่น หรือผักหนอก เป็นพืชล้มลุกอายุหลายปี ลำต้นจะไหลเลื้อยไปตามดิน มีข้อต่อเป็นปล้อง ใบออกเป็นกระจุกตามข้อ ใบมีสีเขียวเป็นใบเดี่ยว ลักษณะคล้ายใบบัว แต่ขอบใบหยัก ก้านใบยาว มีดอกออกตามซอก ใบสีม่วง ผลแห้ง ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ดและปักชำ ชอบดินร่วนปนทราย มีความชื้นแฉะ กินได้ทั้งแบบสด และนำมาประกอบอาหาร-เครื่องดื่ม
7. เนียมหูเสือ
![เนียมหูเสือ](https://s359.kapook.com//pagebuilder/111d012d-68c2-4a5c-bcc3-0a669fa3390c.jpg)
เนียมหูเสือ หรือที่เรียกว่า ออริกาโน่เมืองไทย มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Coleus Amboinicus Lour. เป็นไม้ล้มลุก อายุประมาณ 2-3 ปี ความสูง 1 เมตร ลำต้นอวบน้ำ กิ่งค่อนข้างกลม ต้นอ่อนมีขนและค่อย ๆ ร่วงไปเมื่อแก่ ใบเป็นใบเดี่ยวสีเขียวอ่อนรูปไข่ ขอบใบเป็นคลื่น อวบน้ำ มีขนอ่อน และมีกลิ่นหอมฉุน ดอกออกเป็นช่อยาวตามปลายกิ่งหรือยอด ช่อหนึ่งมีดอกย่อยขนาดเล็กหลายดอกสีม่วงอมขาว ขยายพันธุ์ด้วยวิธีปักชำ ชอบความชื้น แดดปานกลาง มักกินแบบสดแกล้มกับลาบ จิ้มน้ำพริก และโรยพิซซ่าแทนออริกาโน่ได้
8. บาหยา
![บาหยา](https://s359.kapook.com//pagebuilder/81c2bd6a-cb91-4480-8cc5-4cff2f42c1aa.jpg)
บาหยา หรือย่าหยา มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Asystasia gangetica (L.) T. Anderson เป็นไม้ล้มลุก ลักษณะเป็นพุ่ม สูงได้ถึง 1 เมตร ใบสีเขียว เป็นใบเดี่ยวออกตรงข้าม ปลายใบแหลม ดอกมีหลายสี เช่น สีขาว สีเหลือง สีชมพู สีม่วง เป็นต้น ออกเป็นช่อที่ปลายยอด ดอกรูปกรวย ปลายแยกเป็น 5 แฉก ขยายพันธุ์ด้วยการปักชำ ปลูกในดินร่วน ชอบน้ำปานกลาง แสงแดดเต็มวัน ยอดอ่อนกินเป็นผักสดกับเมนูอาหารอีสาน เช่น ลาบ แจ่วบอง เป็นต้น
การปลูกต้นไม้ใบกินได้ในสวนน่าสนใจไม่น้อย ได้ทั้งความร่มรื่นและได้อาหารมาทำกินในครัวเรือนด้วย เอาเป็นว่าใครสนใจลองเลือกซื้อมาปลูกกันได้เลย