วิชาทำสวน 101 วันนี้ ขอเสนอ อุปกรณ์ปลูกต้นไม้จัดสวน ที่มือใหม่ควรมีไว้ติดบ้าน พร้อมวิธีใช้และวิธีการดูแลรักษาอุปกรณ์แต่ละชนิด
สำหรับมือใหม่ที่อยากจัดสวนด้วยการปลูกต้นไม้ เพื่อสร้างบรรยากาศภายในบ้านและนอกบ้านให้ร่มรื่นมากขึ้น แต่ไม่รู้จะเริ่มต้นอย่างไร และต้องใช้อุปกรณ์อะไรในการปลูกพืชบ้าง กระปุกดอทคอมมีคำตอบเกี่ยวกับ อุปกรณ์ปลูกต้นไม้ หรือ เครื่องมือจัดสวนพื้นฐาน ที่มือใหม่ควรมีไว้ติดบ้าน เพื่อเริ่มต้นการปลูกต้นไม้และจัดสวนที่สวยงามมาฝากกัน
วิธีเลือกอุปกรณ์ปลูกต้นไม้ให้เหมาะสม
การทำสวน ประกอบไปด้วยหลายขั้นตอน ดังนั้น เครื่องมือทำสวนก็มีให้เลือกมากมายหลากหลายประเภทตามไปด้วย การจะทำสวนให้ถูกต้องและมีประสิทธิภาพนั้นจำเป็นต้องเลือกเครื่องมือทำสวนให้เหมาะสมกับการใช้งานด้วย สำหรับมือใหม่หัดทำสวน เรามีหลักการพิจารณาเลือกซื้ออุปกรณ์ทำสวนมาฝากกัน ดังนี้
- เลือกให้ตรงกับวัตถุประสงค์และการใช้งาน : อุปกรณ์ทำสวนแต่ละชิ้นได้รับการออกแบบมาเพื่อการใช้งานที่แตกต่างกัน ดังนั้น จึงควรเลือกให้ถูกต้องและเหมาะสมกับการใช้งาน เพื่อช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำสวน และช่วยให้ประหยัดเวลามากขึ้นด้วย
- วัสดุที่ใช้ทำเครื่องมือทำสวน : ปัจจุบันเครื่องมือทำสวนทำมาจากวัสดุหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นโลหะ พลาสติก และไม้ ซึ่งวัสดุแต่ละประเภทจะมีคุณสมบัติและราคาที่แตกต่างกันไป
- ความปลอดภัย : การเลือกเครื่องมือที่เหมาะสมสำหรับแต่ละงานและสวมชุดอุปกรณ์ป้องกันที่ถูกต้องจะช่วยลดอันตรายที่อาจเกิดระหว่างการทำสวนได้ นอกจากนี้เครื่องมือหลายชนิดยังได้รับการออกแบบตามหลักสรีรศาสตร์เพื่อลดอาการตึงของกล้ามเนื้อ และลดความจำเป็นในการก้มหรือยืดตัวมากเกินไปด้วย
อุปกรณ์ปลูกต้นไม้จัดสวน ที่มือใหม่ควรมี
1. ถุงมือ
มือใหม่ที่เพิ่งลุยงานสวนอาจจะคิดว่า ถุงมือ ไม่ใช่สิ่งจำเป็นและไม่ค่อยคุ้นชินเท่าไร จึงมักละเลยไม่เตรียมไว้ แต่การสวมถุงมือก่อนการปลูกต้นไม้จัดสวนนั้นเป็นการช่วยถนอมมือจากการเสียดสีกับอุปกรณ์ทำสวนต่าง ๆ ช่วยลดความเสี่ยงที่จะเกิดอุบัติเหตุจากอุปกรณ์ที่มีความคม และยังช่วยป้องกันสิ่งสกปรก ดิน รวมไปถึงแมลงรบกวนต่าง ๆ ได้เป็นอย่างดี นอกจากนี้การใช้ถุงมือยังไม่ทำให้เศษดินฝังเข้าไปในเล็บ ซึ่งจะช่วยให้มือปราศจากเชื้อโรค
ถุงมือในปัจจุบันทำจากวัสดุที่หลากหลายทั้งผ้า พลาสติก และบางรุ่นยังมีกรงเล็บแข็งแรงในตัว เหมาะสำหรับใช้ขุดดิน พรวนดิน หรือเตรียมดินปลูกต้นไม้ได้สะดวกมากยิ่งขึ้น หลังใช้งานแล้วควรซักทำความสะอาดและตากแดดให้แห้ง
2. กรรไกรตัดแต่งกิ่งไม้
บ้านไหนที่ชอบปลูกต้นไม้เล็ก ๆ ไม้พุ่ม หรือไม้ดอกไม้ประดับ จะขาด กรรไกรตัดแต่งกิ่ง ไปไม่ได้เลย เพราะเป็นอุปกรณ์ที่จำเป็นในการตัดแต่งกิ่งให้มีความสวยงามและมีกิ่งที่เสมอกัน ซึ่งการตัดแต่งกิ่งเป็นประจำจะช่วยให้ต้นไม้มีการเจริญเติบโตที่ดี แตกกิ่งใหม่มากขึ้น อีกทั้งยังเป็นการควบคุมกิ่งไม้ไม่ให้แตกกิ่งรกไปยังส่วนอื่น ๆ ที่ไม่ต้องการ สำหรับคนปลูกพืชผักสวนครัวก็สามารถใช้กรรไกรตัดกิ่งตัดผลผลิตที่ได้จากต้นเลยด้วย
กรรไกรตัดแต่งกิ่งไม้ที่ดีควรมีลักษณะกันน้ำและกันสนิม ใบมีดมีความคม ตัวด้ามจับทำจากยางเพื่อป้องกันการลื่น ป้องกันการเกิดอันตรายขณะตัดตกแต่ง และทนต่อการสึกหรอได้ดี สำหรับการดูแลรักษา หลังจากใช้งานเสร็จควรเช็ดทำความสะอาดคราบสกปรกที่ติดตามใบมีด หยอดน้ำมันตรงสปริงขากรรไกร หมั่นลับใบมีดให้มีความคมอยู่เสมอ และควรเก็บด้วยการแขวน ในกรณีที่ใช้กรรไกรตัดกิ่งไม้ที่เป็นโรค ควรใช้น้ำยาฆ่าเชื้อทำความสะอาดที่กรรไกร เพื่อป้องกันโรคกระจายไปยังต้นไม้ต้นอื่น
3. กรรไกรตัดกิ่งไม้แบบยาว
4. ส้อมพรวนดิน
ส้อมพรวนดิน เป็นเครื่องมือทำสวนที่เหมาะสำหรับการพรวนดินรอบ ๆ ต้นไม้ โดยเฉพาะแปลงดอกไม้เล็ก ๆ ที่ใช้เสียมพรวนได้ยาก อีกทั้งยังเป็นอุปกรณ์ที่จำเป็นสำหรับการเตรียมดินก่อนปลูกพืชใหม่ โดยใช้ส้อมพรวนดินให้เป็นร่องรอบต้นพืช เพื่อให้รากพืชสามารถเจริญเติบโตได้อย่างสมบูรณ์และแข็งแรง นอกจากนี้ยังสามารถใช้ผสมปุ๋ยหมัก พลิกดิน และกำจัดหินและวัชพืชได้อีกด้วย
ส้อมพรวนดินที่ดี ควรผลิตจากวัสดุคุณภาพดี มีขนาดกะทัดรัด วัสดุเคลือบด้วยสารกันสนิมที่ช่วยป้องกันการกัดกร่อน สามารถใช้งานได้ง่าย และมีด้ามจับถนัดมือ หรืออาจจะมีรูแขวนขนาดใหญ่ที่ปลายด้าม เพื่อช่วยให้จัดเก็บได้อย่างสะดวกยิ่งขึ้น
5. ช้อนปลูก
ช้อนปลูก มักจะมีลักษณะเป็นด้ามยาว ส่วนหน้าโค้งมน ปลายแหลมและค่อนข้างคมเล็กน้อย ผลิตจากวัสดุที่มีคุณภาพดี แข็งแรงทนทานต่อการใช้งาน ไม่แตกหักง่าย อาจจะมีทั้งขนาดเล็กสำหรับงานที่มีความละเอียดอย่างการปลูกเมล็ด ขุดหลุมตื้น ๆ ไปจนถึงขนาดใหญ่ที่เหมาะสำหรับการย้ายต้นกล้า ขุดดิน สลายก้อนดินแข็ง และตักปุ๋ยหมัก ระหว่างการใช้งานช้อนปลูก ผู้ใช้ควรระมัดระวังอยู่เสมอ เมื่อใช้งานเสร็จแล้วควรล้างทำความสะอาด เช็ดให้แห้ง ทาน้ำมันกันสนิม และเก็บเข้าที่ให้เรียบร้อย
6. บัวรดน้ำ
บัวรดน้ำ ที่พบเห็นกันอยู่บ่อย ๆ มักทำมาจากพลาสติกและโลหะ ซึ่งแบบพลาสติกจะมีน้ำหนักเบากว่า แต่ก็จะไม่ทนทานเท่าแบบโลหะ จึงควรเลือกใช้ให้เหมาะสมกับตัวผู้ใช้งาน เมื่อบรรจุน้ำแล้วต้องไม่หนักเกินไปจนถือไม่ไหว หลังจากใช้งานเสร็จแล้วควรล้างตัวถังให้สะอาดอยู่เสมอ และหมั่นทำความสะอาดหัวฝักบัวเพื่อป้องกันสิ่งสกปรกอุดตัน
7. สายยางรดน้ำ
สายยางรดน้ำ ส่วนใหญ่มักผลิตมาจากพีวีซี เพราะเป็นวัสดุที่ทนทาน ใช้งานได้นาน ไม่ขึ้นสนิม สามารถใช้งานกลางแดดได้ บ้างก็มาพร้อมหัวฉีดน้ำและชุดม้วนสายยางกรอกลับอัตโนมัติ ช่วยให้เก็บงานได้อย่างเป็นระเบียบเรียบร้อยมากขึ้น ส่วนวิธีการดูแลสายยางรดน้ำก็ง่าย ๆ แค่ม้วนเก็บสายยางทุกครั้งหลังใช้งาน เพื่อให้หยิบใช้ง่ายและป้องกันอุบัติเหตุจากการสะดุดล้ม
8. พลั่ว
พลั่ว เครื่องมือทำสวนที่ใช้สำหรับการตัก ไม่ว่าจะเป็นการตักดิน ตักทราย ตักปุ๋ยทีละเยอะ ๆ ใช้โกยเศษวัชพืช รวมถึงขุดหลุมที่ไม่ลึกได้ด้วย ส่วนใบของพลั่วถูกออกแบบมาให้แบนและกว้าง เพื่อให้เข้ากับการตักหรือโกย มีด้ามยาวที่เลือกได้ทั้งไม้ เหล็ก สเตนเลส หรือพลาสติก
9. คราด
คราดมีลักษณะคล้ายไม้กวาด แต่ทำจากวัสดุที่แข็งแรงกว่า โดยปลายของคราดจะหักมุม 90 องศา เพื่อใช้สำหรับกวาดขยะ เช่น กวาดใบไม้ในสวนมากองรวมกัน เพื่อให้สะดวกในการเก็บไปทิ้ง นอกจากนี้ยังใช้เกลี่ยหน้าดินได้อีกด้วย
วิธีดูแลและเก็บรักษาเครื่องมือทำสวน
การบำรุงรักษาเครื่องมือทำสวน ถือเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้เครื่องมือมีอายุการใช้งานยาวนานและใช้งานได้ดี รวมถึงเพื่อความปลอดภัยของผู้ใช้งานด้วย
- การทำความสะอาด : ควรล้างหรือเช็ดเครื่องมือให้สะอาดหลังใช้งานเสร็จทุกครั้ง หากอุปกรณ์เป็นเหล็ก โดยเฉพาะเครื่องมือที่สัมผัสกับความชื้นหรือดินบ่อย ๆ ควรทาน้ำยากันสนิมก่อนนำไปเก็บด้วย เช่น พลั่ว คราด ฯลฯ และเก็บเครื่องมือไว้ในที่แห้งเสมอ
- การลับคม : สำหรับเครื่องมือทำสวนที่มีส่วนใบมีดแหลมคม เช่น จอบ เสียม กรรไกรตัดหญ้า เลื่อยตัดแต่งกิ่ง ควรหมั่นลับคมใบมีดอยู่เสมอ เพื่อให้ใช้งานได้สะดวก ไม่ทำลายต้นไม้ตอนนำไปใช้ และป้องกันการเกิดอุบัติเหตุ
- การดูแลด้ามจับ : หากเป็นด้ามจับที่ทำจากไม้ ควรตรวจสอบอยู่เสมอว่ามีเสี้ยนหรือรอยแตกหรือไม่ ถ้ามีให้ใช้กระดาษทรายขัดออกเพื่อป้องกันอุบัติเหตุ อีกทั้งยังเป็นการยืดอายุการใช้งานของอุปกรณ์ด้วย สำหรับอุปกรณ์ที่มีด้ามจับเป็นพลาสติกหรือยาง ให้ใช้ผ้าชุบน้ำหมาด ๆ เช็ดทำความสะอาดเพื่อป้องกันไม่ให้มีสิ่งสกปรกสะสม
- การจัดเก็บ : ควรเก็บอุปกรณ์ปลูกต้นไม้หรือเครื่องมือทำสวนไว้ในที่แห้ง เพื่อหลีกเลี่ยงสนิมและความเสียหายอื่น ๆ อาจจะทำเป็นโรงเก็บของหรือกล่องเก็บของที่กันฝนได้ เพื่อปกป้องเครื่องมือจากสภาพอากาศ และใช้ตะขอแขวนเครื่องมือเพื่อให้เครื่องมือเป็นระเบียบและหยิบใช้ได้ง่าย
เป็นอย่างไรบ้างกับ ลิสต์อุปกรณ์ทำสวนพื้นฐานที่มือใหม่ควรมีไว้ติดบ้าน ที่เรานำมาฝากกัน มือใหม่ที่อยากเริ่มต้นดูแลและจัดการสวนเล็ก ๆ ในบ้านคงไม่ต้องกังวลอีกต่อไป เพราะเพียงแค่มีอุปกรณ์ทำสวนต่าง ๆ เหล่านี้ การทำสวนก็จะกลายเป็นเรื่องที่ง่ายและสนุกมากขึ้นแน่ ๆ