วิธีเลี้ยงไข่ผํา พืชจิ๋วซูเปอร์ฟู้ด ปลูกกินก็ได้ เพาะขายก็ดี

วิธีเลี้ยงไข่ผำ จากผักพื้นบ้านสู่ซูเปอร์ฟู้ด ที่อุดมไปด้วยสารอาหารมากมาย เลี้ยงไว้กินก็ได้ จะเพาะขายก็ดี

ไข่ผำ ผักพื้นบ้านที่ปกติจะพบได้ตามแหล่งน้ำธรรมชาติ เช่น หนอง บึง แต่ปัจจุบันนิยมนำมากินมากขึ้น ทำให้หลายคนสนใจอยากจะลองเลี้ยงหรือเพาะขายดู วันนี้เลยรวบรวมข้อมูลต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง รวมถึงวิธีเลี้ยงไข่ผำ มาฝากกัน 

ไข่ผำ, ผำ หรือไข่น้ำ (Wolffia arrhiza (L.) Wimm) เป็นพืชน้ำขนาดเล็ก มีลักษณะเป็นเม็ดสีเขียวเกือบกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 0.5-1.5 มิลลิเมตร ไม่มีราก ไม่มีใบ ในเซลล์มีอากาศแทรกดูคล้ายฟองน้ำ และเป็นส่วนที่ทำให้ไข่ผำลอยน้ำได้ พืชจะขยายพันธุ์ด้วยการแตกหน่อต้นไม้ โดยจะแตกหน่อทุก ๆ 5-6 วัน และต้นแม่มีอายุเฉลี่ยประมาณ 15 วัน

อีกทั้งไข่ผำยังเป็นผักพื้นบ้านที่ถูกยกให้เป็นซูเปอร์ฟู้ด เพราะอุดมไปด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์มากมาย ทั้งไฟเบอร์ แร่ธาตุ รวมถึงโปรตีนสูงเทียบเท่ากับถั่วต่าง ๆ สามารถนำไปทำอาหารได้หลายเมนู แถมยังสามารถนำไปทำอาหารสัตว์ปล่อยในบ่อบำบัดน้ำเสียช่วยลดค่าความสกปรกของน้ำได้อีกด้วย

หากนำไข่ผำมาจากแหล่งน้ำธรรมชาติ ควรนำไปทำความสะอาดก่อน โดยใส่ไข่ผำในตาข่าย นำไปวางบนปากกะละมังแล้วราดน้ำลงไปแรง ๆ เพื่อให้ไข่ผำที่มีขนาดเล็กกว่าช่องตาข่ายหลุดลอดลงไปในกะละมังก่อนนำไปเลี้ยง จากนั้นก็นำพืชชนิดอื่นหรือสิ่งสกปรกที่ติดอยู่ในตาข่ายไปทิ้ง

ไข่ผำ สามารถเลี้ยงได้ทั้งในบ่อซีเมนต์ กะละมัง บ่อพลาสติก รวมไปถึงบ่อปลาขนาดเล็ก โดยเลี้ยงในที่ร่มหรือมีแสงรำไร หากเป็นพื้นที่กลางแจ้งควรพรางแสงด้วยสแลน 50% และควบคุมปริมาณธาตุอาหารด้วยการใส่ปุ๋ยสูตร 16-16-16 เพื่อเพิ่มธาตุอาหารในน้ำ โดยมีวิธีเตรียมบ่อและเลี้ยงไข่ผำ ดังนี้

• กรองน้ำสะอาดใส่ในถังหรือบ่อขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 1.2 เมตร ระดับน้ำสูง 20-30 เซนติเมตร ให้โดนอากาศเล็กน้อย เพื่อให้ปุ๋ยและไข่ผำกระจายตัวได้ดี 

• ละลายปุ๋ยใส่ลงไปในถังหรือบ่อ โดยใช้ปุ๋ยสูตร 16-16-16 จำนวน 100 กรัม 

• นำพันธุ์ไข่ผำมาปล่อยลงในน้ำ แล้วรอให้ไข่ผำค่อย ๆ เพิ่มจำนวนจนเต็มบ่อ

1. เตรียมบ่อเลี้ยงขนาด 10-5. เซนติเมตร สูบน้ำออกให้หมดเพื่อกำจัดศัตรูของไข่ผำ เช่น ปลากินพืช หรือลูกปลา
2. โรยปูนขาวปรับสภาพดินในอัตรา 10-20 กิโลกรัมต่อไร่ แล้วตากบ่อให้แห้งประมาณ 7 วัน ช่วยให้สารอินทรีย์ก้นบ่อย่อยสลายตัว 
3. หว่านปุ๋ยคอกในบ่อดินให้ทั่ว หรือใส่กระสอบมัดตามมุมบ่อในอัตรา 50 กิโลกรัมต่อไร่
4. สูบน้ำเข้าบ่อเลี้ยง โดยให้น้ำสูง 50-80 เซนติเมตร โดยเปิดน้ำผ่านอวนไนลอนหรือมุ้งเขียว เพื่อดักไข่ปลาหรือลูกปลาที่มากับน้ำไม่ให้หลุดเข้าไปในบ่อเลี้ยง 
5. นำพันธุ์ไข่ผำมาปล่อยในอัตรา 10 กิโลกรัมต่อไร่ จากนั้นให้พืชแตกหน่อไปเรื่อย ๆ แล้วค่อยเก็บผลผลิตในวันที่ 12-15 หลังจากปล่อยเลี้ยง

ควรเติมน้ำในภาชนะปลูกทุกเดือนตามความเหมาะสม โดยรักษาระดับน้ำไม่ให้น้อยกว่า 50 เซนติเมตร เพราะหากปล่อยให้น้ำแห้งหรือมีแสงแดดส่องถึงพื้นท้องน้ำจะทำให้สาหร่ายเจริญเติบโต และไข่ผำให้ผลผลิตน้อยลง นอกจากนี้ควรเพิ่มธาตุอาหารในน้ำ โดยใส่ปุ๋ยคอกทุกเดือน หรือปุ๋ยวิทยาศาสตร์สูตร 16-16-16 ในอัตรา 5 กิโลกรัมต่อไร่

สามารถเก็บเกี่ยวไข่ผำได้ 2 แบบ คือ เก็บเกี่ยวครั้งเดียวหลังเลี้ยงไข่ผำ 1 เดือน หรือเก็บเกี่ยวไข่ผำบางส่วนหลังจากขยายประมาณ 6-10 วัน แล้วปล่อยให้ส่วนที่เหลือเจริญเติบโตต่อไป โดยวิธีหลังจะสามารถเก็บเกี่ยวได้เรื่อย ๆ แต่อย่างไรก็ตาม ควรมีการใส่ปุ๋ยเพิ่มเติมระหว่างเลี้ยงและเก็บ

ไข่ผำมีความอ่อนไหวต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อมและอากาศ อาจทำให้ได้ผลผลิตไม่แน่นอน และในช่วงฝนตกหนักอาจมีผลกับการเจริญเติบโต เพราะอาจทำให้ปุ๋ยเคมีเจือจาง หรือหากเลี้ยงในบ่อซีเมนต์ก็อาจทำให้พืชกระเด็นติดผนังบ่อและตายได้

เรียกได้ว่าเป็นพืชจิ๋วที่มีประโยชน์มากมายเลยทีเดียว หากใครสนใจอยากลองเลี้ยงไข่ผำไว้กินหรือขายก็นำวิธีเหล่านี้ไปปลูกดูนะคะ

• ไข่ผำ สรรพคุณแน่นอนันต์ จัดเป็นซูเปอร์ฟู้ดไซซ์จิ๋ว

• ไข่ผำคืออะไร เมนูผักพื้นบ้านอร่อยมีโปรตีนสูง