สำหรับใครที่อยากปลูกไม้เลื้อยเพื่อทำเป็นซุ้มสวย ๆ ไว้ประดับบ้าน มาทำความรู้จัก พร้อมดูข้อมูลการปลูกและการดูแลม่านบาหลี ไม้ทำซุ้มสุดสวยยอดฮิตกัน
ซุ้มไม้เลื้อย ถือเป็นอีกหนึ่งไอเดียดี ๆ ในการจัดสวน เพราะนอกจากจะได้ร่มเงาและความร่มรื่นแล้ว เรายังสามารถเพลิดเพลินไปกับความสวยงามของพันธุ์พืชที่ปลูกได้ด้วย ซึ่งถ้าหากจะพูดถึงพันธุ์ไม้ที่ผู้คนนิยมนำมาทำซุ้มอันดับต้น ๆ หลายคนต้องนึกถึงม่านบาหลีแน่ ๆ เนื่องจากพืชชนิดนี้มีรากที่สวยงามเป็นพิเศษ แถมยังปลูกง่าย และดูแลไม่ยาก ทว่าหลายคนอาจจะไม่ค่อยรู้จักกับม่านบาหลีกันเท่าที่ควร ฉะนั้นวันนี้เรามาทำเจาะข้อมูลเบื้องต้นของม่านบาหลีกันค่ะ
ถิ่นกำเนิด
ม่านบาหลี (ม่านบังตา, ม่านพระอินทร์) ภาษาอังกฤษคือ Javanese Treebine หรือ Grape Ivy มีชื่อเรียกทางวิทยาศาสตร์ว่า Cissus nodosa Blume เป็นพืชไม้เลื้อยจัดอยู่ในวงศ์ Vitaceae สกุล Cissus มีถิ่นกำเนิดมาจากประเทศเขตร้อนในแถบเอเชียตะวันออกเชียงใต้ เช่น อินโดนีเซีย มาเลเซีย บรูไน และอินเดีย เนื่องจากเป็นไม้เลื้อยที่ปลูกง่าย โตเร็ว รากมีความพลิ้วไหวสวยงาม ช่วยกันแดดและให้ร่มเงาได้ ปัจจุบันจึงกลายเป็นอีกหนึ่งต้นไม้จัดสวนยอดนิยม ที่คนส่วนใหญ่ปลูกทำซุ้มไม้ระแนงนั่นเอง
ลักษณะ
ม่านบาหลีเป็นไม้เลื้อยขนาดกลาง สามารถเลื้อยได้ไกลประมาณ 6-9 เมตร มีความพิเศษอยู่ที่ราก ซึ่งเป็นเส้นสีแดงน้ำตาล ยาวประมาณ 3-8 เมตร ห้อยลงาด้านล่างมองดูคล้ายม่าน โดยถ้ารากย้อยถึงดินหรือน้ำ ก็สามารถดูดน้ำและอาหารเองได้ ส่วนใบเป็นใบเดี่ยว สีเขียวเข้ม ผิวใบมันเล็กน้อย ปลายใบเรียว ฐานใบเว้าคล้ายรูปหัวใจ ขอบใบหยักเล็กน้อย และมีดอกสมบูรณ์เพศ ออกเป็นช่อรวมกันอยู่ตามซอกใบ เป็นสีขาวอมเหลือง มีกลิ่นหอมอ่อน ๆ และจะออกดอกในช่วงพฤศจิกายน-กุมภาพันธ์ แต่พบได้ไม่มากนัก
วิธีปลูกม่านบาหลี
การดูแลและบำรุง
ม่านบาหลีเป็นพืชที่ดูแลง่ายมาก ๆ ด้วยความที่เป็นพืชเขตร้อนจึงชอบแสงแดดจัด ๆ โดยสามารถทนได้ทั้งแสงแดดปานกลางหรือแสงแดดเต็มวัน ส่วนน้ำก็รดแค่วันละ 1 ครั้งก็เพียงพอ ทว่าอย่างที่บอกว่าม่านบาหลีเป็นพืชที่โตเร็วมาก ๆ ฉะนั้นต้องหมั่นตัดแต่งต้นและรากประมาณสัปดาห์ละครั้ง ก็จะทำให้ได้ม่านรากที่เป็นสีแดงหรือชมพูที่ดูสวยงาม ความยาวพอดีไม่มากจนเกินไป นอกจากยิ่งหมั่นตัดแต่งเถา ก็ทำให้แตกยอดใหม่เยอะขึ้นด้วย
ประโยชน์ม่านบาหลี
ทุกวันนี้ผู้คนนิยมจัดสวนด้วยม่านบาหลี โดยจะใช้เป็นไม้ประดับตกแต่งสวน หรือปลูกบริเวณประตูและหน้าต่าง เพื่อเพิ่มความสวยงามและน่าสนใจ รวมถึงยังทำเป็นซุ้มม่านบาหลีให้ร่มเงาและความร่มรื่นได้ด้วย แต่ไม่ใช่แค่นั้นเพราะใบอ่อนของม่านบาหลียังมีรสเปรี้ยว จึงสามารถทำไปทำแกงหรือประกอบอาหารต่าง ๆ ได้
ถือได้ว่าม่านบาหลีเป็นพืชที่สวย โตไว และดูแลง่ายมาก ๆ บอกเลยว่าถ้าใครอยากทำซุ้มไม้เลื้อย ห้ามพลาดปลูกม่านบาหลีเด็ดขาด !
ขอขอบคุณข้อมูลจาก davesgarden, florafaunaweb.nparks, สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์การมหาชน), สวนสวรส และสถาบันวิจัยและพัฒนาที่สูง (องค์กรมหาชน)
