x close

วิธีตั้งศาลพระภูมิ พร้อมของไหว้และบทสวดบูชา

วิธีตั้งศาลพระภูมิที่บ้าน ควรตั้งทิศไหนดี วันไหนเหมาะสม มีของไหว้อะไรบ้าง ขั้นตอนการตั้งศาลพระภูมิทำยังไง พร้อมคาถาบูชา

อยากตั้งศาลพระภูมิทำยังไง ? ปกติตามบ้านหรืออาคารมักเห็นศาลพระภูมิตั้งอยู่นอกบ้าน เพื่อเป็นที่สถิตของเทพเพื่อให้ช่วยคุ้มครองและดลบันดาลให้ผู้อยู่อาศัยมีความเจริญรุ่งเรืองในเรื่องต่าง ๆ ซึ่งอาจจะทำให้บางคนสงสัยว่า ศาลพระภูมิ มีวิธีตั้งอย่างไร วันนี้เราเลยนำคำตอบเกี่ยวกับ วิธีตั้งศาลพระภูมิ พร้อมทั้งคำถวายและคำลาของไหว้ และบทสวดมนต์บูชาศาลพระภูมิ มาแนะนำ

ศาลพระภูมิ

ความเชื่อเรื่องการตั้งศาลพระภูมิ

เชื่อกันว่า พระภูมิ คือ พระชัยมงคล เป็นหนึ่งในโอรสของท้าวทศราชแห่งกรุงพาลี กับพระมเหสีนามว่า พระนางสันทรทุกเทวี ซึ่งท้าวทศราชได้ส่งไปทำหน้าที่ปกครองดูแลเคหสถานบ้านเรือนและร้านรวงต่าง ๆ โดยทรงฉลองพระองค์อย่างกษัตริย์หรือเทพารักษ์ ทรงสวมชฎาทรงสูง สวมพระภูษาห้อยชายมีสายธุรำและสายสังวาล ทรงสวมกำไล ปั้นเหน่ง และพาหุรัด สวมฉลองพระบาทเชิงงอน พระหัตถ์ซ้ายทรงถือถุงเงิน พระหัตถ์ขวาทรงถือพระขรรค์ ซึ่งในปัจจุบันมีการตั้งศาลและสักการบูชาในฐานะพระภูมิเจ้าที่ประจำบ้าน

วิธีตั้งศาลพระภูมิ

ศาลพระภูมิ

การดูฤกษ์และเวลาเป็นสิ่งจำเป็นอย่างมากในการตั้งศาลพระภูมิ รวมไปถึงสถานที่ตั้งศาลพระภูมิ เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดความเสียหายแก่เจ้าของบ้านในภายหลัง ดังนี้

ฤกษ์การตั้งศาลพระภูมิ

การตั้งศาลพระภูมิ นิยมทำพิธีในช่วงเช้าของวันพุธหรือวันพฤหัสบดี และมีข้อห้ามการตั้งศาลพระภูมิ ดังนี้

  • เดือน 1, 5, 9 ห้ามตั้งศาลในวันพฤหัสบดีและวันเสาร์
  • เดือน 2, 6, 10 ห้ามตั้งศาลในวันพุธและวันศุกร์
  • เดือน 3, 7, 11 ห้ามตั้งศาลในวันเสาร์และวันอังคาร
  • เดือน 4, 8, 12 ห้ามตั้งศาลในวันจันทร์

สถานที่ตั้งศาลพระภูมิ

สถานที่ตั้งศาลพระภูมิ ควรตั้งบนพื้นดินที่มีความสูงกว่าพื้นบ้านอย่างน้อย 1 คืบ ทั้งนี้ หากไม่มีบริเวณบ้านสามารถตั้งศาลพระภูมิบนดาดฟ้าแทนได้ นอกจากนี้ไม่ควรตั้งศาลพระภูมิใต้เงาบ้านหรือเงาต้นไม้ หากเป็นไปได้ควรตั้งศาลให้ห่างจากกำแพงอย่างน้อย 1 เมตร ไม่หันหน้าศาลพระภูมิไปทางเดียวกับประตูบ้านและห้องน้ำ

ทิศการตั้งศาลพระภูมิ

ทิศในการตั้งศาลพระภูมิ ได้แก่ ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ทิศตะวันออก และทิศตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งถือเป็นทิศมงคลช่วยนำความเจริญมาให้แก่เจ้าของบ้าน ส่วนทิศตะวันตกและทิศใต้ถือเป็นทิศต้องห้าม ไม่ควรใช้ตั้งศาลพระภูมิ

ของไหว้ในพิธีตั้งศาลพระภูมิ

ของไหว้ในพิธีตั้งศาลพระภูมิ

  • ศาลพระภูมิ 1 หลัง
  • เจว็ด (เทวรูป) 1 ชุด
  • ตุ๊กตาชาย-หญิง อย่างละ 1 ชุด
  • ตุ๊กตาช้าง-ม้า อย่างละ 1 ชุด
  • แจกันดอกไม้ 1 คู่ (ดอกไม้ 2 กำ)
  • เชิงเทียน 1 คู่ (เทียน 2 เล่ม) ใช้กับโต๊ะเครื่องสังเวย
  • กระถางธูป 1 ชุด
  • ทองคำเปลว 3 แผ่น (พร้อมสีผึ้งทาปิดทอง)
  • แป้งเจิม 1 ที่
  • ผ้าแพรสีแดง 1 ผืน 
  • น้ำมนต์ 1 ขัน 
  • ทรายเสก 1 ขัน
  • ธูปจีน 1 แหนบ
  • โต๊ะหมู่บูชา 1 ชุด (พร้อมพระพุทธรูปและเครื่องบูชาตั้งไว้ด้านหนึ่งบริเวณประกอบพิธี)

เครื่องสังเวยเทวดาในพิธีตั้งศาลพระภูมิ

  • โต๊ะปูผ้าขาว 1 ชุด พร้อมเครื่องสังเวยผี
  • บายศรีปากชาม 1 ที่
  • ไข่ต้มปอกเปลือก 1 ฟอง (เสียบบนยอดบายศรี)
  • หัวหมูต้ม 1 หัว
  • ไก่ต้ม 1 ตัว
  • เป็ดต้ม 1 ตัว
  • ปลาแป๊ะซะ 1 ตัว
  • มะพร้าวอ่อนเฉือนเปลือก 1 ลูก
  • กล้วยน้ำว้าสุก 1 หวี
  • ขนมต้มขาว-แดง 1 ที่
  • ผลไม้ตามสะดวก 1 ที่
  • ข้าวสุก 1 จาน
  • น้ำบริสุทธิ์ 1 แก้ว
  • แจกัน เชิงเทียน กระถางธูป พร้อมดอกไม้ ธูป เทียน ครบชุด 
  • ธูปหาง เท่าจำนวนเครื่องสังเวย
  • ผ้าขาว 2 ผืน (3 เมตร และ 2.5 เมตร)
  • ดินสอดำ 1 แท่ง
  • ปัจจัยบูชาครู 9 บาท

ขั้นตอนการตั้งศาลพระภูมิ

วิธีตั้งศาลพระภูมิ

ภาพจาก : folkrutood / shutterstock.com

การตั้งศาลพระภูมิ ควรจะให้หมอตั้งศาลหรือพราหม์ทำร่วมกันกับเจ้าของบ้าน เช่น เป็นผู้ขอพระหรือยกของถวายด้วย และควรทำให้ถูกต้องก็จะช่วยให้ชีวิตเกิดความเจริญรุ่งเรืองและอยู่เย็นเป็นสุข ตามขั้นตอนดังนี้

1. เจ้าบ้านนำของไหว้ต่าง ๆ มาจัดโต๊ะบูชาก่อนทำพิธี

2. พราหมณ์หรือหมอตั้งศาลทำน้ำมนต์ ลงยันต์ที่เสาและศาลพระภูมิ พร้อมเจิมและปิดทอง

3. เจ้าบ้านเริ่มจุดธูป-เทียนไหว้พระรัตนตรัย จากนั้นพราหมณ์หรือหมอตั้งศาลจะโปรยทรายเสกและพรมน้ำมนต์ที่หลุมเสาวางศาลพระภูมิ

4. วางเสาศาลพระภูมิกับตั้งตุ๊กตาในศาล แล้วทำพิธีอัญเชิญเทวดาขึ้นศาลพร้อมผูกผ้าแพรที่เสา โดยกล่าวคำบูชาตามคติเทวะมันตราดังนี้

“เทวะตา อะภิปูเชมิ เทวะตา จะ นะมามิหัง 
เอตตาวะตา จะ อัมเหหิ สัมภะตัง ปุญญะสัมปะทัง 
สัพเพ เทวานุโมทันตุ สัพพะสัมปัตติสิทธิยา 
อิมัสสัง จิจจะสาลายัง ติฏฐันตุ สัพพะเทวะตา 
อัมเห จะ อะนุรักขันตุ สะทา โสตถี ภะวันตุ โนฯ”

ข้าพเจ้าขอบูชายิ่ง ซึ่งเทวดาทั้งหลาย และขอนอบน้อมด้วยความเคารพ วันนี้ท่านเจ้าภาพพร้อมด้วยญาติมิตรและบริวาร ได้จัดสร้างศาลและบุญสมบัติมีประมาณเท่านี้ เพื่ออุทิศเป็นเทวดาพลีแล้ว ขอเทพทั้งปวงได้โปรดอนุโมทนาเพื่อความสำเร็จแห่งสมบัติทุกประการ

5. จุดธูป-เทียนที่โต๊ะบูชาและถวายเครื่องสังเวยเทวดา พร้อมกับกล่าวคำถวายของสังเวย ดังนี้

“นะโมเมชัยยะมังคาละภูมิเทวานัง สักการะวันทะนัง สูปะ พยัญชะนะสัมปัญนังโภชชะนานังสาลีนัง สะปะริวารัง อุตทะกังวะรังอาคัตฉันตุ ปะริพุนชันตุ สัพพะธาหิตายะ สุขายะ สันติอุเทวานัง เตปิ ตุมเห อะนุรักขันตุ อาโรคะเยนะ สุเขนะจะ” 

6. กล่าวคำถวายเครื่องสังเวยเทวดาว่า “ชะยันตุโพนโต อิธิธานสีลาเนกขำมะปัญญา สะหะ วิริยะ ขันติสัจจาอะธิฐาน ละเมนตุเปคขายุธะยะ โวทิสา วินติอะเสสะโต” เป็นอันเสร็จพิธี

วิธีไหว้ศาลพระภูมิ

ของไหว้ศาลพระภูมิ

เครื่องตั้งศาลพระภูมิ

  • ตุ๊กตานางรำ
  • ตุ๊กตาบ่าวชาย-หญิง
  • ตุ๊กตาช้างม้า
  • โพธิ์เงิน-โพธิ์ทอง 7 ชั้น
  • ฉัตรเงิน-ฉัตรทอง 7 ชั้น
  • โอ่งเงิน-โอ่งทอง
  • ผ้าสามสี
  • มาลัยดาวเรือง

คาถาบูชาพระภูมิ

“ยัสสานุภาวะโต ยักขา เนวะ ทัสเสนติ ภิงสะนัง ยัมหิ เจวานุยุญ ชันโต รัตตินเทวะ มะตันทิโต สุขัง สุปะติ สุตโต จะ ปาปังกิญจิ นะ ปัสสะติ เอวะมาทิ คุณูปเปตัง ปะริตตันตัม ภะณามะเห”

หากมีเวลาน้อยสวดวันละ 1 จบ หรือครั้งละ 1 จบ ทุกวัน พร้อมทั้งดอกไม้หรือพวงมาลัยสด ธูป 9 ดอก เทียน จุดบูชาประจำ จะเกิดสิริมงคลและบันดาลโชคลาภนานัปการ

วิธีถอนศาลพระภูมิ

ศาลพระภูมิ

ในกรณีที่จะถอนศาลพระภูมิต้องทำน้ำมนต์ธรณีสารเสียก่อน เมื่อทำน้ำมนต์เสร็จแล้วมาที่ศาล จุดธูป 2 ดอก นั่งคุกเข่า พนมมือ ทำการอัญเชิญพระภูมิออกจากศาล ให้ว่าคาถาดังนี้

“ชัยยะมงคลภูมิเทวา เจ้ากรุงพาลีประทานมา ขอเชิญออกไปก่อน เจ้าบ้านจะตั้งศาลให้ใหม่ สมุหะติ สมุหะตา สมุหะเสนา ลุยยะถอนยะ คัชชะเอหิ สถายะเอหิ”

แล้วเอาธูปปักที่ดิน ลุกขึ้นเอาน้ำมนต์พรมที่ศาล แล้วหยิบเอาเจว็ดแบบรูปเสมาออกจากศาล ทำการรื้อถอนขุดออกได้เลย เสร็จแล้วเอาไปทิ้งที่ไหนก็ได้ ถ้าศาลปูนควรทุบไว้ที่โคนศาลที่ตั้งใหม่ หรือเอาไปไว้ที่วัดก็ได้

นอกจากการตั้งศาลพระภูมิให้ถูกทิศแล้ว ควรมีการบูชาอย่างถูกต้อง ถวายของไหว้สม่ำเสมอ พร้อมทั้งกล่าวคำถวายและคำลาด้วย ทั้งนี้ เพื่อให้เทพที่ปกปักคุ้มครองบ้านช่วยอำนวยชัยให้ผู้อาศัยมีความร่มเย็นเป็นสุขตลอดไป

ขอบคุณข้อมูลจาก : culture.pn.psu.ac.th, finearts.go.th, watpamahachai.org และ chapanakit-rta.com
 
เรื่องที่คุณอาจสนใจ
วิธีตั้งศาลพระภูมิ พร้อมของไหว้และบทสวดบูชา อัปเดตล่าสุด 23 มกราคม 2567 เวลา 14:21:15 124,779 อ่าน
TOP