เมื่อเทรนด์รักษ์โลกกำลังมาแรง หลายคนเลยอยากปรับตัวให้เข้าธรรมชาติให้มากขึ้นโดยการปลูกต้นไม้และทำสวน แต่ดันติดตรงที่ว่าไม่ค่อยมีเวลาสักเท่าไร ถ้าเลี้ยงไปก็ไม่รู้ว่าจะรอดหรือเปล่า แต่สบายใจได้ค่ะ เพราะวันนี้กระปุกดอทคอมพาคนรักธรรมชาติไปทำความรู้จักกับ ไม้อวบน้ำ ด้วยคุณสมบัติที่เลี้ยงง่าย การดูแลไม่ยุ่งยากเท่าพันธุ์ไม้อื่น ๆ ก็เจริญเติบโตได้เหมือนกัน ดังนั้นจึงเหมาะกับมือใหม่และคนที่ไม่มีเวลา ถ้าอยากรู้แล้วว่ามีสายพันธุ์ต้นไม้อวบน้ำและต้นไม้อวบน้ำดูแลยังไงอะไรบ้างนั้นก็ไปดูกันค่ะ
อากาเว (Agave) เป็นไม้อวบน้ำในตระกูลลิ้นมังกรและว่านหางจระเข้ ด้วยลักษณะที่เป็นใบหนาและขึ้นซ้อนกับเป็นทรงกลม จึงนิยมนำมาปลูกเพื่อประดับบ้านเพื่อความสวยงาม แต่ถ้าหากเป็นสายพันธุ์ที่มีขนาดเล็กอย่าง ว่านหางจระเข้อเมริกัน ก็สามารถนำมาเลี้ยงในบ้านได้ค่ะ แค่ดูแลด้วยการนำเอาออกไปตากแดดตากลมบ้าง เพราะเป็นไม้อวบน้ำที่ชอบอากาศอุ่น ๆ และจะเจริญเติบโตได้เป็นอย่างดี
ชื่อ คลาสซูล่า (Crassula) อาจจะฟังดูไม่ค่อยคุ้นหูเท่าไร แต่ถ้าฟังชื่อไทย ๆ แล้วจะร้อง...อ๋อ...กันเป็นแถว นั่นก็คือ ต้นไม้สวรรค์ หรือต้นใบเงิน เป็นไม้อวบน้ำทรงพุ่ม มีใบกลมและผิวมันเงา ขอบใบมีสีแดง ออกดอกสีขาวอมชมพูในช่วงที่อากาศหนาว แม้จะเลี้ยงง่ายและทนแล้งได้เป็นอย่างดี แต่ก็ไม่ควรนำไปตากแดดจัดเพราะจะทำให้ใบไหม้และเน่าตายได้ ดูแลรดน้ำเพียงสัปดาห์ละครั้งหรือเมื่อดินแห้งก็พอ และเติมกาบมะพร้าวลงเพื่อช่วยกักเก็บความชุ่มชื้นไว้ในดิน
3. เอชชิวาเลีย
ด้วยลักษณะที่คล้ายคลึงกับดอกกุหลาบ เอชชิว่าเลีย (Echeveria) จึงถูกขนานนามว่า "กุหลาบหิน" เป็นไม้อวบน้ำที่มีลักษณะใบหนา ขึ้นซ้อนและเรียงสลับกันเป็นทรงกลมดูคล้ายกลีบดอกกุหลาบ บางสายพันธุ์มีสีสันที่แตกต่างกันออกไป เจริญเติบโตด้วยการแตกหน่อ ดูแลรักษาง่าย รดแค่สัปดาห์ละครั้งก็พอ ชอบแดดในช่วงเช้า อย่าให้มีน้ำขังที่ใบเด็ดขาดเพราะอาจเกิดเชื้อราได้ และหมั่นตัดแต่งใบที่ตายแล้วทิ้งไปด้วย เพื่อช่วยป้องกันปัญหาแมลงกัดกิน
ฮาโวเทีย (Haworthia) เป็นไม้อวบน้ำรูปทรงสวยงาม ลักษณะส่วนใหญ่จะคล้ายกับว่านหางจระเข้ แต่จะมีบางลักษณะที่แตกต่างกันออกไปตามแต่ละสายพันธุ์ ซึ่งสายพันธุ์ที่นิยมเลี้ยงกัน นั่นก็คือ พันธุ์ม้าตัด และพันธุ์ม้าลาย เพราะเลี้ยงง่าย รดเพียงสัปดาห์ละครั้ง ชอบแสงแต่ห้ามตั้งให้โดนแดดโดยตรงเด็ดขาด ควรหาที่กรองแสงมาบังในช่วงเวลากลางวัน ดูแลอย่าให้ดินมีความหนาแน่นจนเกินไป ควรเติมทรายหยาบ หินภูเขาไฟ หรือพีทมอสลงไปในดินเพื่อให้ดินโปร่ง และเอื้อให้รากเจริญเติบโตได้อย่างเต็มที่
กุหลาบแพนด้า (Panda Plant/Kalanchoe tomentosa) อีกหนึ่งไม้อวบน้ำในตระกูลกุหลาบหิน ลักษณะลำต้นสูงตั้งแต่ 2 นิ้ว ขึ้นไป ลักษณะใบหนาและเรียวยาว สีใบจะออกเขียวอมฟ้าอ่อน ๆ มีขนสีเงิน และขนสีน้ำตาลที่ขอบใบ วิธีการดูแลก็คล้าย ๆ กับไม้อวบน้ำทั่วไป แม้จะชอบแสงแต่ก็ไม่ควรตั้งให้โดนแดดโดยตรงเพราะใบจะไหม้ได้ ชอบดินร่วนที่ระบายน้ำได้ดี ดูแลรดน้ำเพียงสัปดาห์ละครั้งหรือดินแห้ง
เจ้ากระบองเพชร (Pincushion Cactus) เป็นไม้อวบน้ำที่มีมากกว่า 200 สายพันธุ์ ลักษณะของมันก็คล้าย ๆ กับกระบองเพชรทั่วไป แต่ต้นนี้จะมีความพิเศษกว่าต้นอื่น ๆ นั่นก็คือ มีหนามแหลมและแข็ง สีสันของดอกไม้ขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ เจริญเติบโตได้ในที่ที่มีแสงแดดจัด ทนร้อนและแล้งได้ดี หากจะรดน้ำแนะนำให้สังเกตดูดินเป็นหลัก ถ้าดินยังชุ่มชื้นอยู่ก็ไม่ควรรด ให้รดเฉพาะตอนที่ดินแห้ง และควรงดเว้นการให้น้ำในช่วงที่อากาศหนาวจัด
ถ้าชื่อ มาเธอร์ ออฟ ธาวซันด์ (Mother of Thousands) ฟังแล้วยังนึกภาพไม่ออก งั้นขอเรียกชื่อไทย ๆ ว่า เศรษฐีพันล้าน ก็แล้วกัน เป็นไม้อวบน้ำที่ทนได้ทุกสภาพอากาศ ดูแลง่าย ลักษณะใบหนา เรียวยาว และเรียงซ้อนกัน ที่ขอบใบจะมีต้นลูกขนาดเล็กออกเรียงกันตามขอบมากมาย ดูแลรดน้ำก็ต่อเมื่อดินแห้งเท่านั้น งดเว้นการให้น้ำในช่วงที่อากาศหนาว อย่าปล่อยให้ใบเปียกน้ำเพื่อป้องกันเชื้อรา และดินต้องระบายน้ำได้ดี เป็นไม้ที่ชอบแสงแดดโดยตรง แต่ถ้าเลี้ยงในอาคารก็ควรน้ำออกไปตากแดดบ้าง อย่างน้อย 4 ชั่วโมง
เจ้าคริสต์มาส แคคตัส (Christmas Cactus) หรือ มังกรคาบแก้ว เป็นไม้อวบน้ำในกลุ่มกระบองเพชร ที่มีใบหนาและยาว ขอบใบหยัก ออกดอกในช่วงที่อากาศเย็น ช่วยดูดซับสารพิษในอาคาร นิยมปลูกกันมากเพราะดูแลง่าย ไม่ต้องรดน้ำบ่อยหรือสังเกตจากสภาพดิน หากดินแห้งก็รดน้ำเล็กน้อย ชอบแสงแดด แต่อย่าวางไว้ในที่ที่มีแสงจัด แม้จะชอบความชื้น แต่ก็ไม่ควรปล่อยให้มีน้ำขัง และหมั่นดูแลดินให้มีการระบายน้ำที่ดี
ไม่ต้องบอกก็รู้ว่า โป๊ยเซียน (Crown of Thorns) เป็นไม้อวบน้ำยอดนิยมขนาดไหน จากความเชื่อที่ว่า หากบ้านใดปลูกไว้ก็จะทำให้อยู่เย็นเป็นสุข โป๊ยเซียนมีลักษณะลำต้นตรง มีหนามแหลม มีใบมีสีเขียวอมเทาและเรียวยาว ออกดอกเป็นช่อรูปทรงกลม และมีหลายสีด้วยกัน เลี้ยงง่ายไม่ต้องรดน้ำบ่อยหรือรดแค่สัปดาห์ละครั้งก็พอ ควรตั้งให้โดนแดดโดยตรง เพื่อเร่งให้ออกดอกสวยงาม และหมั่นตัดแต่งกิ่ง อย่าปล่อยให้เยอะจนเกินไป
เห็นแล้วใช่ไหมคะว่า ต่อให้เป็นมือใหม่ที่ไม่รู้เรื่องต้นไม้ใบหญ้าและเป็นคนที่ไม่ค่อยมีเวลา ก็สามารถเลี้ยงต้นไม้ได้แน่นอน เพียงแต่ต้องเลือกพันธุ์ให้เหมาะสม เช่นเดียวกับไม้อวบน้ำเลี้ยงง่ายที่เรานำมาฝากกันในวันนี้ หากคิดจะเลี้ยงต้นไม้ก็อย่าลืมคิดถึงไม้อวบน้ำกันนะคะ
ขอขอบคุณข้อมูลจาก drought-smart-plants, cactuspedia, houseplantsexpert, jibicactus, thaiinbloom, puechkaset และ panmai