วิธีจัดโต๊ะหมู่บูชาพระในบ้าน จัดอย่างไรให้ถูกต้องและเหมาะสม มาดูวิธีจัดโต๊ะหมู่บูชาพระในบ้านพร้อมการวางเครื่องสักการะตามการจัดโต๊ะหมู่บูชาหมู่ 4, หมู่ 5, หมู่ 7 และหมู่ 9
แน่นอนว่าคนไทยส่วนใหญ่คงเคยเห็น เคยได้ยิน และรู้จักโต๊ะหมู่บูชากันมาบ้างแล้ว แต่หลายคนอาจจะยังไม่รู้แน่ชัดว่าโต๊ะหมู่บูชาคืออะไรและมีความสำคัญขนาดไหน วันนี้กระปุกดอทคอมเลยนำเอาข้อมูลโต๊ะหมู่บูชามาฝากกันค่ะ เพื่อให้ทุกคนได้รับรู้ถึงที่มาและความสำคัญ พร้อมทั้งรูปแบบของโต๊ะหมู่บูชาที่นิยมจัดกัน จะได้เป็นอีกหนึ่งแนวทางในการบูชาสิ่งที่เคารพนับถือได้ถูกต้องตามแบบแผนที่สืบทอดกันมา
โต๊ะหมู่บูชา คืออะไร
ประวัติของโต๊ะหมู่บูชา คือ ที่ตั้งสิ่งอันเป็นที่เคารพสักการะ ได้แก่ พระพุทธรูป พระบรมฉายาลักษณ์ พระบรมสาทิสลักษณ์ พระบรมรูปหล่อจำลอง ของพระมหากษัตริย์และพระบรมวงศานุวงศ์ทั้งหลาย รวมไปถึงรูปของบรรพบุรุษที่เคารพนับถือ โดยตั้งเครื่องสักการบูชาควบคู่กันไป ซึ่งเป็นการแสดงออกถึงความเคารพและความกตัญญูต่อผู้มีอุปการคุณ ซึ่งในงานพิธีสำคัญต่าง ๆ เราก็มักจะเห็นการจัดตั้งโต๊ะหมู่บูชาหลากหลายรูปแบบตามแต่ละโอกาส
การจัดโต๊ะหมู่บูชาเป็นหนึ่งในวัฒนธรรมที่มีการสืบทอดกันมาอย่างยาวนาน โดยอ้างอิงจากบทนิพนธ์ของ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ในเรื่อง “อธิบายเครื่องบูชา” สรุปได้ว่า เมื่อสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 มีพระราชประสงค์ให้สร้างสวนชวาในพระบรมมหาราชวังขึ้น บวกกับว่าราชทูตไทยที่ไปเยือนปักกิ่งในสมัยนั้น มักจะนำเครื่องเรือนรูปแบบจีนกลับมาตกแต่งพระตำหนักในสวนชวาด้วยเสมอ
ซึ่งรูปแบบการจัดวางและลวดลายบนเครื่องเรือนแบบจีนนั้นเรียกว่า “ลายฮ่อ” และ “ลายปักโก๊” ซึ่งมีความสวยงามจนถูกนำไปประยุกต์เขียนลายบนผนังโบสถ์ และได้ถูกดัดแปลงให้เป็นเครื่องพุทธบูชาในเวลาต่อมา เมื่อสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 ก็ทรงมีพระราชดำริโดยอนุโลมให้เขียนผนังโบสถ์ตามลายฮ่อ และยังมีการนำรูปแบบการจัดตั้งเครื่องเรือนแบบจีนมาสร้างม้าหมู่ (โต๊ะหมู่บูชา) เพื่อตั้งเครื่องสักการบูชาหน้าพระประธานในพระอุโบสถ วัดพระเชตุพน จนเป็นที่นิยมมาถึงปัจจุบัน หรือจะสรุปได้ว่าการจัดโต๊ะหมู่บูชานั้นเป็นวัฒนธรรมแบบผสมผสาน โดยนำเครื่องบูชาแบบไทยมาประยุกต์เข้ากับรูปแบบการจัดเครื่องเรือนแบบจีนนั่นเอง
วัตถุประสงค์การจัดโต๊ะหมู่บูชา
- พิธีทางพระพุทธศาสนา
- พิธีถวายพระพร
- พิธีรับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ หรือของพระราชทาน
- ใช้ในการรับเสด็จ
- พิธีถวายสักการะในวันสำคัญเกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์
- ใช้ในการประชุมต่าง ๆ
- ใช้ในการประกวด
ความสำคัญในการจัดโต๊ะหมู่บูชา
- เป็นเครื่องเตือนพุทธศาสนิกชนทั้งหลายให้เกิดแรงศรัทธาและเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา เพื่อให้ปฏิบัติดี มีปัญญา และเกิดจิตสำนึก ยำเกรงต่อสิ่งที่ประดิษฐานอยู่บนโต๊ะหมู่บูชา
- ใช้เป็นสัญลักษณ์เพื่อถวายความจงรักภักดีต่อองค์พระมหากษัตริย์ และพระบรมวงศานุวงศ์ทั้งหลาย หรือแม้กระทั่งบรรพบุรุษและบุคคลที่เราเคารพนับถือ
- เป็นอีกหนึ่งสัญลักษณ์ที่สื่อถึงวัฒนธรรมและเอกลักษณ์อันดีงามของไทย ซึ่งมีการออกแบบลวดลายการแกะสลัก ลงรักปิดทอง ฝังมุก และศิลปะอื่น ๆ บนเครื่องโต๊ะหมู่บูชา
การจัดโต๊ะหมู่บูชาพระในบ้าน
1. เครื่องสักการบูชาบนโต๊ะหมู่บูชา หมู่ 4
- กระถางธูป 1 กระถาง
- เชิงเทียน 1 คู่
- พานดอกไม้ 2 พาน
- แจกัน 2 ใบ
2. เครื่องสักการบูชาโต๊ะหมู่บูชา หมู่ 5
- กระถางธูป 1 กระถาง
- เชิงเทียน 4 คู่
- พานดอกไม้ 5 พาน
- แจกัน 2 ใบ
3. เครื่องสักการบูชาโต๊ะหมู่บูชา หมู่ 7
- กระถางธูป 1 กระถาง
- เชิงเทียน 5 คู่
- พานดอกไม้ 5 พาน
- แจกัน 2 ใบ
4. เครื่องสักการบูชาโต๊ะหมู่บูชา หมู่ 9
- กระถางธูป 1 กระถาง
- เชิงเทียน 6 คู่
- พานดอกไม้ 7 พาน
- แจกัน 3 ใบ
ข้อกำหนดและข้อยกเว้นการจัดโต๊ะหมู่บูชา
- ทิศทางในการตั้งโต๊ะหมู่ที่นิยม จะตั้งให้หันไปทางทิศเหนือและทิศตะวันออก
- การจัดเครื่องสักการบูชาจะต้องจัดอย่างสวยงามและเป็นระเบียบเรียบร้อย ที่สำคัญต้องดูแลเรื่องความสะอาดเป็นอย่างดี
- บรรดาเครื่องสักการบูชาที่นำมาวางจะต้องทำมาจากวัสดุชั้นดี อย่างเช่น เครื่องแก้ว เครื่องถ้วย หรือเครื่องโลหะ
- เครื่องสักการบูชาหลักจะต้องมีครบองค์ประกอบ จะขาดสิ่งหนึ่งสิ่งใดไปไม่ได้
เรื่องอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการตั้งโต๊ะหมู่พระในบ้าน :
หากใครที่สนใจและอยากตั้งโต๊ะหมู่บูชาพระในบ้าน ก็ควรจัดโต๊ะหมู่บูชาให้ถูกต้องและเหมาะสม ด้วยวิธีการจัดโต๊ะหมู่บูชาพร้อมด้วยเครื่องสักการะตามหมู่ต่าง ๆ ที่เรานำข้อมูลมาฝากกันในวันนี้นะคะ
ขอขอบคุณข้อมูลจาก : province.m-culture และ Stou